Маастрихт VI/Флорентійський консенсус щодо лікування інфекції Helicobacter pylori: оновлені рекомендації щодо можливостей канцеропревенції

Автор(и)

  • Г. Д. Фадєєнко ДУ «Національний інститут терапії імені Л. Т. Малої НАМН України», Харків, Україна http://orcid.org/0000-0003-0881-6541
  • Я. В. Нікіфорова ДУ «Національний інститут терапії імені Л. Т. Малої НАМН України», Харків, Україна https://orcid.org/0000-0002-0792-1377

DOI:

https://doi.org/10.30978/MG-2023-2-14

Ключові слова:

інфекція Helicobacter pylori, ерадикація, канцеропревенція, резистентність до антибіотиків, схеми антигелікобактерної терапії

Анотація

Протягом багатьох десятиліть одним з актуальних питань залишається ефективність лікування захворювань, асоційованих з інфекцією Helicobacter pylori. Основною метою лікування є профілактика раку шлунка. Основні принципи діагностики та лікування гелікобактерної інфекції з позицій доказової медицини сформульовані в серії Маастрихтських консенсусів. Дані постійно оновлюються та уточнюються експертами на підставі результатів динамічних досліджень. У новому Маастрихті VI/Флорентійському консенсусі уточнено низку положень, які раніше лише обговорювалися. Одним з головних положень є те, що інфекція H. pylori завжди спричиняє гастрит незалежно від симптомів або ускладнень. Перед установленням клінічного діагнозу функціональної диспепсії обов’язково слід заперечити гелікобактерний гастрит. Близько 90% випадків раку шлунка пов’язані з інфекцією H. pylori. Саме інфекція H. pylori є основним етіологічним чинником аденокарциноми шлунка, зокрема проксимального раку шлунка. Ерадикація H. pylori сприяє канцеропревенції в будь‑якому віці у дорослих, але її ефективність зменшується з віком. Отже, проведення вчасної ефективної ерадикації дає змогу запобігти негативним наслідкам у H. pylori‑інфікованих пацієнтів. У сучасному алгоритмі ерадикаційної терапії відповідно до Маастрихта VI/Флорентійського консенсусу перевагу віддано квадротерапії із застосуванням препаратів вісмуту. Зменшилося значення потрійної терапії з кларитроміцином. Останнім часом спостерігається швидке зростання резистентності H. pylori до фторхінолонів. У заключних протоколах ерадикації згадано вісмутовмісну квадротерапію з амоксициліном і тетрацикліном та потрійну терапію з рифабутином. Триває дослідження нових молекул‑кандидатів для використання у схемах антигелікобактерної терапії. Необхідно провести дослідження, щоб оптимізувати нові можливості підвищення ефективності ерадикації, особ­ливо в неазіатських популяціях. Сподіваємося, що публікація цього важливого міжнародного погоджувального документа дасть змогу практикуючим лікарям користуватися знаннями сучасної гастроентерології та підвищити частоту ефективної канцеропревенції в Україні.

 

Біографії авторів

Г. Д. Фадєєнко, ДУ «Національний інститут терапії імені Л. Т. Малої НАМН України», Харків

чл.-кор. НАМН України, д. мед. н., проф., зав. відділу вивчення захворювань органів травлення і їхньої коморбідності з неінфекційними захворюваннями

Я. В. Нікіфорова, ДУ «Національний інститут терапії імені Л. Т. Малої НАМН України», Харків

к. мед. н., ст. наук. співр. відділу вивчення захворювань органів травлення та їхньої коморбідності з неінфекційними захворюваннями

Посилання

Caldas M, Pérez-Aisa Á, Tepes B, et al; the Hp-EuReg Investigators. The Role of Statins on Helicobacter pylori Eradication: Results from the European Registry on the Management of H. pylori (Hp-EuReg). Antibiotics (Basel). 2021 Aug 11;10 (8):965. http://doi.org/10.3390/antibiotics10080965. PMCID: PMC8388917.

Fernández-Salazar L, Campillo A, Rodrigo L, Pérez-Aisa Á, González-Santiago JM, Segarra Ortega X, Denkovski M, Brglez Jurecic N, Bujanda L, Gómez Rodríguez BJ, Ortuño J, Georgopoulos S, Jonaitis L, Puig I, Nyssen OP, Megraud F, O’Morain C, Gisbert J. P. Effectiveness and Safety of High-Dose Dual Therapy: Results of the European Registry on the Management of Helicobacterpylori Infection (Hp-EuReg). J Clin Med. 2022 Jun 20;11 (12):3544. http://doi.org/10.3390/jcm11123544. PMID: 35743627; PMCID: PMC9225562.

Malfertheiner P, Megraud F, O’Morain CA, Gisbert JP, Kuipers EJ, Axon AT, Bazzoli F, Gasbarrini A, Atherton J, Graham DY, Hunt R, Moayyedi P, Rokkas T, Rugge M, Selgrad M, Suerbaum S, Sugano K, El-Omar EM; European Helicobacter and Microbiota Study Group and Consensus panel. Management of Helicobacter pylori infection-the Maastricht V/Florence Consensus Report. Gut. 2017 Jan;66 (1):6-30. http://doi.org/10.1136/gutjnl-2016-312288. Epub 2016 Oct 5. PMID: 27707777.

Malfertheiner P, Megraud F, Rokkas T, Gisbert JP, Liou JM, Schulz C, Gasbarrini A, Hunt RH, Leja M, O’Morain C, Rugge M, Suerbaum S, Tilg H, Sugano K, El-Omar EM; European Helicobacter and Microbiota Study group. Management of Helicobacter pylori infection: the Maastricht VI/Florence consensus report. Gut. 2022 Aug 8:gutjnl-2022-327745. http://doi.org/10.1136/gutjnl-2022-327745. Epub ahead of print. PMID: 35944925.

McNicholl AG, Bordin DS, Lucendo A, Fadeenko G, Fernandez MC, Voynovan I, Zakharova NV, Sarsenbaeva AS, Bujanda L, Perez-Aisa Á, Vologzhanina L, Zaytsev O, Ilchishina T, Coba C, Lasala JP, Alekseenko S, Modolell I, Molina-Infante J, Ruiz-Zorrilla Lopez R, Alonso-Galan H, Moreno NF, Hinojosa J, Santaella I, Varela P, Gonzalez-Cordero PL, Barrio J, Dominguez-Jimenez JL, Nuñez O, Alcedo J, Nyssen OP, Caldas M, Donday MG, Shvetz O, Megraud F, O’Morain C, Gisbert J. P. Combination of Bismuth and Standard Triple Therapy Eradicates Helicobacter pylori Infection in More than 90% of Patients. Clin Gastroenterol Hepatol. 2020 Jan;18 (1):89-98. http://doi.org/10.1016/j.cgh.2019.03.048. Epub 2019 Apr 10. PMID: 30978536.

Nyssen OP, Bordin D, Tepes B, Pérez-Aisa Á, Vaira D, Caldas M, Bujanda L, Castro-Fernandez M, Lerang F, Leja M, Rodrigo L, Rokkas T, Kupcinskas L, Pérez-Lasala J, Jonaitis L, Shvets O, Gasbarrini A, Simsek H, Axon A. T. R., Buzás G, Machado JC, Niv Y, Boyanova L, Goldis A, Lamy V, Tonkic A, Przytulski K, Beglinger C, Venerito M, Bytzer P, Capelle L, Milosavljević T, Milivojevic V, Veijola L, Molina-Infante J, Vologzhanina L, Fadeenko G, Ariño I, Fiorini G, Garre A, Garrido J, F Pérez C, Puig I, Heluwaert F, Megraud F, O’Morain C, Gisbert JP; Hp‑EuReg Investigators. European Registry on Helicobacter pylori management (Hp-EuReg): patterns and trends in first-line empirical eradication prescription and outcomes of 5 years and 21 533 patients. Gut. 2021 Jan;70 (1):40-54. http://doi.org/10.1136/gutjnl-2020-321372. Epub 2020 Sep 21. PMID: 32958544.

Nyssen OP, Perez-Aisa A, Tepes B, et al. Adverse event profile during the treatment of Helicobacter pylori: a real-world experience of 22,000 patients from the European Registry on H. pylori management (Hp-EuReg). Am. J. Gastroenterol. 2021;116 (6):1220-9. http://doi.org/10.14309/ajg.0000000000001246.

Sugano K, Tack J, Kuipers EJ, Graham DY, El-Omar EM, Miura S, Haruma K, Asaka M, Uemura N, Malfertheiner P; faculty members of Kyoto Global Consensus Conference. Kyoto global consensus report on Helicobacter pylori gastritis. Gut. 2015 Sep;64 (9):1353-67. http://doi.org/10.1136/gutjnl-2015-309252. Epub 2015 Jul 17. PMID: 26187502; PMCID: PMC4552923.

Sutton P, Boag J. M. Status of vaccine research and development for Helicobacter pylori. Vaccine. 2019;37:7295-9. http://doi.org/10.1016/j.vaccine.2018.01.001.

Tavakoli A, Monavari SH, Solaymani Mohammadi F, et al. Association between Epstein-Barr virus infection and gastric cancer: a systematic review and meta-analysis. BMC Cancer. 2020;20:493. http://doi.org/10.1186/s12885-020-07013-x.

Wauters L, Dickman R, Drug V, Mulak A, Serra J, Enck P, Tack J; ESNM FD Consensus Group; Accarino A, Barbara G, Bor S, Coffin B, Corsetti M, De Schepper H, Dumitrascu D, Farmer A, Gourcerol G, Hauser G, Hausken T, Karamanolis G, Keszthelyi D, Malagelada C, Milosavljevic T, Muris J, O’Morain C, Papathanasopoulos A, Pohl D, Rumyantseva D, Sarnelli G, Savarino E, Schol J, Sheptulin A, Smet A, Stengel A, Storonova O, Storr M, Törnblom H, Vanuytsel T, Velosa M, Waluga M, Zarate N, Zerbib F. United European Gastroenterology (UEG) and European Society for Neurogastroenterology and Motility (ESNM) consensus on functional dyspepsia. United European Gastroenterol J. 2021 Apr;9 (3):307-331. http://doi.org/10.1002/ueg2.12061.

Zhang M, Zhang C, Zhao J, et al. Meta-analysis of the efficacy of probiotic-supplemented therapy on the eradication of H. pylori and incidence of therapy-associated side effects. Microb Pathog. 2020;147:104403. http://doi.org/10.1016/j.micpath.2020.104403

##submission.downloads##

Опубліковано

2023-04-30

Номер

Розділ

Стандарти діагностики та лікування