Проблемні питання сучасної фармакотерапії гастроезофагеальної рефлюксної хвороби: роль і місце прокінетиків
Ключові слова:
гастроезофагеальна рефлюксна хвороба, інгібітори протонної помпи, прокінетики, домперидон, «Мотиліум»Анотація
Висвітлено сучасні патофізіологічні механізми розвитку гастроезофагеальної рефлюксної хвороби. Розглянуто питання виникнення резистентності до інгібіторів протонної помпи під час лікування гастроезофагеальної рефлюксної хвороби. Надано клінічне та патофізіологічне обґрунтування використання прокінетиків у лікуванні гастроезофагеальної рефлюксної хвороби за умов недостатньої ефективності інгібіторів протонної помпи. Описано переваги домперидону як щодо антирефлюксного ефекту, так і щодо безпечності застосування.Посилання
Arhipov VV, Serebrova SJu. Bezopasnost' primenenija prokinetikov v praktike terapevta na primere domperidona (Motilaka). Rus med zhurn. 2007;15(16):1218.
Bordin DS. «Kislotnyj karman» kak patogeneticheskaja osnova i terapevticheskaja mishen' pri gastrojezofageal'noj refljuksnoj bolezni. Ter arhiv. 2014;2:76-81.
Vasil'ev JuV. Gastrojezofagel'naja refljuksnaja bolezn': patogenez, diagnostika, medikamentoznoe lechenie. Consilium medicum Pril. 2002;3:3-11.
Vasil'ev JuV, Masharova AA, Janova OB. Gastrojezofageal'naja refljuksnaja bolezn', sochetajushhajasja s hronicheskim pankreatitom i jazvennoj bolezn'ju. Kliniko-jepidemiologicheskie i jetno-jekologicheskie problemy zabolevanij organov pishhevarenija. Kliniko-jepidem i jetno-jekologicheskie problemy zabolevanij organov pishhevarenija –Krasnojarsk, 2005:18-19.
Vyskrebenceva SA, Alferov VV, Kovaleva NA. i dr. Narushenija motoriki zheludka pri gastrojezofageal'noj refljuksnoj bolezni. Ros zhurn gastrojenterol, gepatol, koloproktol. 2005;6:35-39.
Vyskrebenceva SA, Alferov VV, Kovaleva NA. i dr. Jelektricheskaja aktivnost' zheludka u bol'nyh gastrojezofageal'noj refljuksnoj bolezn'ju. Mater 3-j nauchno-prakt konf «Gellerovskie chtenija». Pril k zhurnalu «Zdravoohranenie Dal'nego Vostoka». 2002;1:76-83.
Gubergric NB, Krjuk NA. Osobennosti lechenija bol'nyh hronicheskim pankreatitom v sochetanii s gastrojezofageal'noj refljuksnoj bolezn'ju. Gastrojenterol Sankt-Peterburga. 2007;1-2:114
Zain UA, Ivashkin VT, Sheptulin AA. i dr. Znachenie sutochnogo monitorirovanija vnutripishhevodnogo rN v diagnostike gastrojezofageal'noj refljuksnoj bolezni i ocenke jeffektivnosti lekarstvennyh preparatov. Klin med. 1999;7:39-42.
Zvjaginceva TD, Chernobaj AI. Gastrojezofageal'naja refljuksnaja bolezn'. Liky Ukrainy. 2010;139:1.
Ivashkin VT, Maev IV, Truhmanov AS. i dr. Gastrojezofageal'naja refljuksnaja bolezn': Klin. rekomendacii po diagnostike i lecheniju. 2014:30.
Isakov VA. Jepidemiologija GJeRB: vostok i zapad. Jeksper i klin gastrojenterol. 2004;5. C. 2-6.
Kalinin AV. Gastrojezofageal'naja refljuksnaja bolezn': diagnostika, terapija, profilaktika. Farmateka. 2003;7:1-9.
Kalinin AV. Gastrojezofageal'naja refljuksnaja bolezn': Metod. ukazanija. M.: GIUV MO RF, 2004:40.
Kas'janenko VI. Mesto i vybor prokinetika pri lechenii gastrojezofageal'noj refljuksnoj bolezni. Medicinskij sovet Gastrojenterol. 2013;2:10-13.
Kolisnyk SP. Osoblyvosti diahnostyky ta likuvannia hastroezofahealnoi refleksnoi khvoroby z atypovymy proiavamy: Dys. ...kand.. med. nauk. Dnipropetrovsk, 2006:174.
Kolisnyk SP, Chernobrovyi VM. Problemy likuvannia prokinetykamy khvorykh na hastroezofahealnu refliuksnu khvorobu (za danymy dobovoho ezofaho-hastro-rN-monitorynhu). Problemy viiskovoi okhorony zdorovia. 2006;Vyp. 15:195-202.
Korkushko OV, Chebotarev DF, Kalinovskaja EG. Geriatrija v terapevticheskoj praktike. K.: Zdorov’ja, 1993:840.
Lazebnik LB. Gastrojezofageal'naja refljuksnaja bolezn' / Pod red. L. B. Lazebnika. M.: Medpraktika-M, 2012:756.
Lazebnik LB, Bordin DS, Masharova AA. i dr. Faktory, vlijajushhie na jeffektivnost' lechenija GJeRB ingibitorami protonnoj pompy. Ter arhiv. 2012;2:16-21
Lazebnik LB, Bordin DS, Masharova AA. Obshhestvo protiv izzhogi. Jeksper i klin gastrojenterol. 2007;4:5-10.
Lazebnik LB, Masharova AA, Bordin DS. i dr. Mnogocentrovoe issledovanie «Jepidemiologija gastrojezofageal'noj refljuksnoj bolezni v Rossii» (MJeGRE): pervye itogi. Jeksper i klin gastrojenterol. 2009;6:4-12.
Livzan MA. Prokinetiki: nastojashhee i budushhee . Lechashhij vrach. 2009;6:28-32.
Maev IV, Andreev DN, Goncharenko AJu, Dicheva DT. Ingibitory protonnoj pompy kak osnova lechenija kislotozavisimyh zabolevanij. Spravochnik poliklin vracha. 2013;7-8:42-44.
Maev IV, V'juchnova ES, Lebedeva EG. i dr. Gastrojezofageal'naja refljuksnaja bolezn': Uchebno-metod. posobie. M.: VUNMC MZ RF, 2000. 52 c.
Maev IV, Dicheva DT, Andreev DN. Vozmozhnosti primenenija domperidona v kompleksnoj terapii gastrojezofageal'noj refljuksnoj bolezni. Med sovet Gastrojenterol. 2012;12:56-60.
Maev IV, Dicheva DT, Andreev DN. i dr. Terapevticheskaja rol' prokineticheskih preparatov v lechenii gastrojezofageal'noj refljuksnoj bolezni. Med sovet. 2014;4:66-70.
Maev IV, Kucherjavyj JuA. Dostizhenija v diagnostike i lechenii gastrojezofageal'noj refljuksnoj bolezni. Farmateka. 2007;2:49-52.
Maev IV, Samsonov AA, Andreev DN. Klinicheskoe znachenie sindroma «perekresta» funkcional'noj dispepsii i gastrojezofageal'noj refljuksnoj bolezni. Klin perspektivy gastrojenterol, gepatol. 2013;5:17-22
Maev IV, Samsonov AA, Andreev DN, Kochetov SA. Differencirovannaja taktika lechenija sindroma funkcional'noj dispepsii. Med Sovet. 2012;9:13-20.
Ostapenko VA, Ahmedov VA, Bunova SS. i dr. Sovremennye vzgljady na mehanizmy formirovanija i diagnostiku gastrojezofageal'noj refljuksnoj bolezni. Jeksper i klin gastrojenterol. 2002;1:19-23.
Palii IH, Zaika SV. Deiaki aspekty likuvannia hastroezofahealnoi refliuksnoi khvoroby. Ukr ter zhurn. 2005;4:71-76.
Palii IH, Zaika SV, Yankovetska AH. Poshyrennia hastroezofahealnoi refliuksnoi khvoroby sered khvorykh z patolohiieiu orhaniv travlennia, provokuiuchi chynnyky ta efektyvnist blokatoriv N+/K+-ATFazy (za rezultatamy anketuvannia ambulatornykh khvorykh). Suchasna hastroenterol. 2015;2 (82):85-96.
Pasechnikov VD. Jeffektivnost' kompleksnoj terapii lansoprazolom i cizapridom v lechenii gastrojezofageal'noj refljuksnoj bolezni. Gastrojenterol Sankt-Peterburga. 2002;1:10-12.
Pasechnikov VD, Pasechnikov DV. Kak dobit'sja maksimal'noj jeffektivnosti medikamentoznoj terapii gastrojezofageal'noj refljuksnoj bolezni. Farmateka. 2008;13:68-72.
Pahomova IG, Uspenskij JuP, Pavlova EJu. Perspektivy ispol'zovanija preparata Geviskon forte v lechenii GJeRB i NPVP-inducirovannyh porazhenij pishhevoda. Consilium Medicum. 2011;2:13-17.
Perederii VH, Kuzenko YuH, Cherniavskyi VV. Mozhlyvosti videokapsulnoi endoskopii v diahnostytsi porushen motorno-evakuatornoi funktsii shlunkovo-kyshkovoho traktu. Nauk visn. 2010;4:158-163.
Pimanov SI, Mihajlova NA, Stojakov AM. i dr. Narushenija motorno-jevakuatornoj funkcii zheludka. Med novosti. 2000;4:39-43.
Polunina TF. Gastrojezofageal'naja refljuksnaja bolezn': algoritm lechebnoj taktiki. Vrach. 2012;10:7-13.
Serebrova SJu, Zhuravljova MV, Lipatova IS, Tjomnaja IS. Prokinetiki segodnja: mezhdu Scilloj i Haribdoj. Lechashhij vrach. 2014;4:62-66.
Starostin BD. Jeffektivnost' kombinirovannoj terapii parietom i motiliumom gastrojezofageal'noj refljuksnoj bolezni. Ros zhurn gastrojenterol, gepatol, koloproktol. 2001;6:44-47.
Truhmanov AS. Gastrojezofageal'naja refljuksnaja bolezn': klinika, diagnostika, lechenie. RMZh. 2001;3. № 1:19-24.
Truhmanov AS. Klinicheskie perspektivy diagnostiki i lechenija gastrojezofageal'noj refljuksnoj bolezni. Ros zhurn gastrojenterol, gepatol, koloproktol. 1999;1:59-61.
Usik SF, Jurchenko IN, Osadchuk MA. Gastrojezofageal'naja refljuksnaja bolezn' u lic molodogo vozrasta: kliniko-jendoskopicheskie, funkcional'nye i morfologicheskie kriterii. Ros zhurn gastrojenterol, gepatol, koloproktol. 2002;5:14.
Uspenskij JuP. Patogeneticheskie osnovy differencirovannoj taktiki lechenija gastrojezofageal'noj refljuksnoj bolezni. Suchasna gastroenterol. 2010;1 (51):92-101.
Fadeenko GD, Kushnir IJe, Babak MO. Jepidemiologicheskie aspekty gastrojezofageal'noj refljuksnoj bolezni. Suchasna gastroenterol. 2008;5 (43):12-16.
Fadeenko GD, Mozhina TL. Lechenie gastrojezofageal'noj refljuksnoj bolezni u pacientov s ozhireniem: rol' i mesto sovremennogo prokinetika itoprida gidrohlorida. Suchasna gastroenterologіja. 2011;1 (57):71-77.
Fadieienko HD. Osoblyvosti morfofunktsionalnoho stanu slyzovoi obolonky stravokhodu u khvorykh na hastroezofahealnu refliuksnu khvorobu. Suchasna hastroenterol. 2012;5:13-19.
Filippov YuO. Diahnostyka ta likuvannia zakhvoriuvan travnoho kanalu z pozytsii dokazovoi medytsyny. Hastroenterolohiia. 2008;6:187.
Cukanov VV, Garkun OL. Kliniko-morfologicheskie osobennosti H. pylory-associirovannyh zabolevanij u sel'skogo naselenija Tyvy. Ros zhurn gastrojenterol, gepatol, koloproktol. 2002;5 (17):41.
Chernobrovyi VM, Vekhbe Makhmud Aiiat, Zaika SV. Vplyv domperydonu na hastroezofahealnyi refliuks u khvorykh na duodenalnu peptychnu vyrazku (za danymy bahatohodynnoho ezofaho-rN-monitorynhu). Visn morfol. 2003;2(9):336-339.
Chernjavskij VV. Korrekcija sekretornoj i motorno-jevakuatornoj funkcii zheludka kak kraeugol'nyj kamen' preduprezhdenija recedivov gastrojezofagal'noj refljuksnoj bolezni. Suchasna gastroenterol. 2012;1:120-124.
Chernjakevich SA, Dolgushkin AN, Zelinskij BI. i dr. Motornaja funkcija zheludka i dvenadcatiperstnoj kishki pri gastrojezofageal'noj refljuksnoj bolezni. Ros zhurn gastrojenterol, gepatol, koloproktol. 2001;5:14.
Sheptulin AA. Gastrojezofageal'naja refljuksnaja bolezn'. Consillium Medicum. 2000;2(7):26-32.
Sheptulin AA, Vize-Hripunova MA. Gastrojezofageal'naja refljuksnaja bolezn' i funkcional'nye zabolevanija ZhKT. Ros zhurn gastrojenterol, gepatol, koloproktol. 2010;20(4):44-48.
Shipulin VP, Chernjavskij V.V, Kupchik LM. Recidivy gastrojezofagal'noj refljuksnoj bolezni: vozmozhnye puti reshenija. Suchasna gastroenterol. 2011;4:107-112.
Allescher HD. Diagnosis of gastroesophageal reflux. Schweiz Rundsch Med Prax. 2002;91 (18):779-790.
Aziz Q, Fass R, Gyawali CP, Miwa H et al. Esophageal disorders. Gastroenterol. 2016;150:1368-1379.
Breiter JR, Birbara C, Niecestro R, Perdomo С. Rabeprazole prevents reccurence of pathology and symptoms in patients with healed erosive or ulcerative GERD. Gastroenterol. 1999;116:1637.
Cherniavskyi VV. Delayed gastric emptying is the reason of early gastro-esophageal reflux disease relapse. UEG journal 21st UEG Week Berlin. 2013;Р. P1013.
Cicala M, Emerenziani S, Guarino M, Ribolsi M. Proton pump inhibitor resistance, the real challenge in gastro-esophageal reflux disease. World J Gastroenterol. 2013;19 (39):6529-6535.
Dean BB, Gano Jr. A. D., Knight K et al. Effectiveness of proton pump inhibitors in nonerosive reflux disease. Glin Gastroenterol Hepatol. 2004;2:656-664.
Dent J. Pathogenesis of gastroesophageal reflux disease and novel options for its therapy. Neurogastroenterol Motil. 2008;20 (suppl. 1):91-102.
Dent J, Dodds WJ, Friedman RH et al. Mechanism of gastroesophageal reflux in recumbent asymptomatic human subjects. J Clin Invest. 1980;65:256.
Dent J, El-Serag HB, Wallander MA, Johansson S. Epidemiology of gastro-oesophageal reflux disease: a systematic review. Gut. 2005;54:710-717.
El-Serag H. The association between obesity and GERD: A review of the epidemiological evidence. Dig Dis Sci. 2008;53(9):2307-2312.
El-Serag H, Hill C, Jones R. Systematic review: the epidemiology of gastroesophageal reflux disease in primary care, using the UK General Practice Research Database. Aliment Pharmacol Ther. 2008;29:470-480.
Freston JW, Malagelada JR, Petersen H, McCloy RF. Critical issues in the management of gastroesophageal reflux disease. Eur J Gastroenterol Hepatol. 1995;7:577-586.
Galligan J. Pharmacology of synaptic transmission in the enteric nervous system. Curr Opin Pharmacol. 2002;2:623-629.
Goodman L.S, Gilman A, Brunton LL, Lazo JS, Parker KL. Goodman & Gilman’s the pharmacological basis of therapeutics. 12th ed. New York: McGraw-Hill, 2011:134.
Hampel H, Abraham NS, El-Serag HB et al. Metaanalysis: obesity and the risk for gastroesophageal reflux disease and its complications. AnnIntern Med. 2005;143:199-211.
Heine KJ, Mittal RK. Crural diaphragm and lower esophageal sphincter as antireflux barriers. Viewpoints in Digestive Diseases. 1991;23:1.
Holloway R, Hongo M, Berger K et al. Gastric distention: a mechanism for postprandial gastroesophageal reflux. Gastroenterol. 1985;89:779.
Howden CW, Freston JW. Setting the «gold standards» in the management of gastroesophageal reflux disease. Gastroenterol Today. 1996;6:1-4.
Katzung BG, Masters SB, Trevor AJ. Basic and clinical pharmacology. 11ed. New-York: McGraw-Hill Medical, 2009.
Keohane J, Quigley EM. Functional dyspepsia and nonerosive reflux disease: clinical interactions and their implications. Med Gen Med. 2007;9(3):31.
Liker HR, Ducrotter P, Malfertheiner P. Unmet medical needs among patients with gastroesophageal reflux disease: a foundation for improving management in primary care. Dig Dis. 2009;27:62-67.
Mittal RK, Holloway RH, Penagini R et al. Transient lower esophageal sphincter relaxation. Gastroenterol. 1995;109:601.
Mushiroda T, Douya R, Takahara E et al. The involvement of flavin-containing monooxygenase but not CYP3 A4 in metabolism of itopride hydrochloride, a gastroprokinetic agent: comparison with cisapride and mosapride citrate. Drug Metabol Dispos. 2000;28:1231-1237.
Nandurkar S, Talley NJ. Epidemiologyandnaturalhistoryofreflux disease. Baillieres. Best Pract Res Clin Gastroenterol. 2000;5:743-757.
Tonini M, Cipollina L, Poluzzi E et al. Review article: clinical implications of enteric and central D2 receptor blockade by antidopaminergic gastrointestinal prokinetics. Aliment Pharmacol Ther. 2004;19:379-390.
Tytgat GN, Janssens J, Reynolds JC, Wienbeck M. Update on the pathophysiology and management of gastro–oesophageal reflux disease: the role of prokinetic therapy. Eur J Gastroenterol Hepatol. 1996;8:603-611.
Williams NS, Grossman MI, Meyer JH. Gastric emptying of liquids in normal subjects and patients with healed duodenal ulcer disease. Dig Dis Sci. 1986;31 — Р. 943.
